جستجوگر اخبار مطالب و تسلیحات نظامی جمع آوری مطالب نظامی و تسلیحات
نوشته شده توسط: امین کرمی زنجانی
این جنگنده آخرین نسل از خانواده موفق F-16 و دارای تجهیزات جدید و پیشرفتهای متعددی است که فالکُن را همچنان در خط مقدم امنیت جهانی نگه داشته و به تحکیم جایگاه آن به عنوان مهمترین جنگنده نسل چهارم اثبات شده جهان کمک میکند. F-16V بلوک70، گزینه ای برای خرید یا ارتقای ناوگان است که قابلیتهای رزمی پیشرفته در بسته ای مقرون به صرفه ارائه میدهد.
پیدایش هیولا
اف16 در سال 1974 عرضه شد و حیات خود را به عنوان جنگنده ای سبک وزن و ارزان قیمت برای آمریکا آغاز کرد. ولی در طول زمان به جنگنده ای سنگین وزن و دوربرد تبدیل شد که پس از 43 سال هنوز تولید میشود و در سراسر جهان کاربرد دارد.
تاکنون نیز بیش از 4 هزار 550 فروند فالکُن ساخته شده که هزار فروند در آمریکا و باقی در سایر کشورهاست.
لاکهید به عنوان بزرگترین پیمانکار نظامی دنیا مشغول رقابت با BAE System (غول صنایع نظامی انگلیس) برای ارتقای بیش از 3 هزار 500 فروند F-16 غیر آمریکایی است که از این تعداد، هزار فروند بالای 15 سال سن دارند و نامزد اصلی برای ارتقا هستند.
در همین راستا، نسخه V نیز گامی طبیعی در تکامل موفق ترین جنگنده نسل چهارم دنیاست که آن را 20 سال دیگر نیز در خط مقدم نگه خواهد داشت تا عمر 60 ساله F-16، نقطه عطفی در تاریخ هوانوردی شود.
اف16 وی نخستین بار در نمایشگاه 2012 سنگاپور رونمایی شد و نیروی هوایی آمریکا و تایوان بدان ابراز علاقه کردند، مخصوصاً تایوان که تحت فشار قدرت روزافزون نیروی هوایی چین بود. لذا در همان سال قرارداد 85/1 میلیارد دلاری برای ارتقای 145 فروند F-16A,B را به لاکهید اهدا کرد.
آمریکا هم میخواست 340 فروند از ناوگان خود را ارتقا دهد اما در سال 2014 به دلیل کمبود بودجه منصرف شد و اعتبارات را به برنامه های دیگر خصوصاً F-35 اختصاص داد.
بحرین نیز به تازگی F-16V خریده، بلژیک قصد ارتقای جنگنده های خود به نسخه V را دارد و مذاکره با اندونزی برای فروش آن در جریان است.
تغییرات هم شامل رادار کاوش الکترونیک فعال، زیرسامانه های جدید اویونیک، کابین مدرن، لینک تبادل داده های دیجیتال، نسل جدید غلاف هدفگیری اسنایپر، سلاحهای پیشرفته و ناوبری دقیقتر است تا در عملیات مشترک با جنگنده های نسل پنجم بهتر عمل کند.همچنین میتواند سرکوب پدافند هوایی و تهاجم عمیق را نیز انجام داده و تحت کلیه شرایط جوی به اهداف زمینی دشوار حمله کند. F-16V هزینه های عملیاتی را نیز کاهش داده است.
نامگذاری F-16V تغییر کرده و برخلاف سایر F-16ها که فالکُن خوانده میشوند، وایپِر نام دارد
رادار پیشرفته APG-83
ساخت نورثروپ گرومن و تغییر اصلی بلوک70 است که جهشی کوآنتومی در قابلیتهای F-16 بوده و با استفاده از مشترکات سخت افزاری و نرم افزاری رادار F-22 و F-35، توانایی جنگنده های نسل پنجم را در رزم هوایی و زمینی فراهم کرده است.
خاصیت کاوش الکترونیک فعال، مقاومت فوق العاده ای در برابر جنگ الکترونیک دارد، امکان نظارت همزمان بر اهداف هوایی و زمینی را فراهم کرده و آگاهی موقعیتی بیشتر، انعطاف پذیری بالاتر و هدفگیری سریعتر تحت کلیه شرایط جوی ایجاد میکند.
همچنین وضوح بالایی برای کشف و تصویر برداری از اهداف زمینی دارد، جزئیات بی نظیری از منطقه هدف فراهم کرده و نقشه راداری روزنه مصنوعی به صورت دیجیتالی با وضوح چشمگیر و قابلیت بزرگنمایی برای بمباران دقیق در کلیه محیط ها ارائه میدهد.
همچنین برد بیشتر، امکان رهگیری 20 هدف، بهبود وضعیت اطلاعاتی، افزایش اثربخشی عملیاتی و بقاپذیری بعلاوه حفاظت الکترونیک قویتر برای عملیات در محیط های دارای انبوه فرکانسهای رادیویی را فراهم میکند. به طوری که توانایی و قابلیت اطمینان آن 3 تا 5 برابر نسبت به اسلافش بهبود یافته است.
یکپارچه کردن APG-83 با F-16 تا سال 2014 طول کشید و در 16 اکتبر 2015، نخستین جنگنده نسل چهارم بود که با رادار نسل پنجم پرواز کرد!
کابین خلبان
دومین ویژگی، MMC (کامپیوتر مأموریتی ماجولار) است که جایگزین 3 رایانه اصلی در نسخه های قبلی شده و قدرت محاسباتی بالاتر برای سیستمهای تسلیحاتی و اویونیک فراهم می کند. همچنین آگاهی موقعیتی، اثربخشی بمباران و دقت هدفگیری را به شدت بهبود داده و سیستم
های جنگ الکترونیک را نیز مدیریت میکند.
کابین خلبان هم دارای کلاه هدفگیری، 2 نمایشگر رنگی چندکاره و CPD (نمایشگر پایه مرکزی با وضوح بالا) ساخت شعبه آمریکایی Elbit Systems است که ابعادش 8*6 اینچ بوده و تصاویری با وضوح خیره کننده نشان میدهد تا خلبان به طور کامل از داده های رادار و پاد اسنایپر استفاده کند.
همچنین نقشه های رنگی متحرک آسان با قابلیت بزرگنمایی برای مدیریت وضعیت هوا به هوا نشان داده و قابلیت تغییر پیکربندی اطلاعات و نمایش داده های دیجیتالی پرواز را دارد. نور آن هم برای دیده شدن با دوربین مادون قرمز خلبان در تاریکی شب قابل تغییر است.
این جنگنده، خط تبادل داده های دیجیتال لینک16 مجهز به گذرگاه داده با حجم و سرعت بالا، ارتباطات رادیویی پیشرفته با امواج گوناگون و سیستم تشخیص دوست از دشمن جدید نیز دارد.
همچنین از نسل آخر گیرنده GPS با دقت ناوبری فوق العاده و سیستم ممانعت از برخورد با زمین استفاده میکند که برخورد قریب الوقوع جنگنده به زمین را هشدار داده و در صورت عدم پاسخگویی خلبان، کنترل هواپیما را به دست گرفته و مانع از برخورد میشود.
کابین خلبان با دو نمایشگر چندکاره و نمایشگر بزرگ CPD در وسط
سلاح
این جنگنده میتواند از موشکهای گرمایاب خانواده سایدوایندر و مخصوصاً نسخه X، مژیک، اسرام، IRIS-T و پیتون استفاده کند. همچنین موشکهای فعال راداری متئور، امرام و برای خریداران قدیمی، موشکهای نیمه فعال اسپارو یا Sky Flash نیز قابل استفاده است.
برای حمله به اهداف زمینی هم از نسخه جدید موشک ماوریک، موشکهای ضد کشتی هارپون و پنگوئن، موشک کروز پیشرفته Slam-ER، بمب دورایستای JSOW، انواع بمبهای هدایت ماهواره ای JDAM و لیزری Paveway استفاده میکند که دقت و اثربخشی آنها با کامپیوتر هدفگیری جدید به شدت بهبود یافته است.
پاد اسنایپر هم برای هدفگیری دقیق اهداف زمینی در شب یا روز بوده و از تسلیحات هدایت شونده ماهواره ای، لیزری و حتی سقوط آزاد پشتیبانی کرده و امکان حمله همزمان به چند هدف ثابت یا متحرک را دارد. همچنین با رهگیری آثار مادون قرمز، امکان درگیری با اهداف هوایی را فراهم میکند.
سیستمهای جنگ الکترونیک نیز شامل گیرنده های هشدار راداری و تقرب موشک بعلاوه پارازیت انداز قوی و پرتابگر چف و فلر برای محافظت از هواپیما در میادین جنگ پیچیده است. البته کسی انتظار ندارد F-16V با نسل پنجمها رقابت کند ولی بسیار ارزانتر است.
بدنه و پیشرانه
لاکهید آزمایش 27 هزار ساعت پرواز شبیه سازی شده روی یک فروند F-16C (بلوک50) را تکمیل کرده که نتایجش بیانگر دوام بدنه، بیش از عمر برنامه ریزی شده در زمان طراحی است. این آزمایش حد مجاز ساعت پرواز F-16 را به مراتب بیشتر از تصور قبلی نشان داده و امکان تمدید حد مجاز عمر بدنه را فراهم کرده است.
همچنین به سبک نسخه های متأخر فالکُن که در کشورهای اسرائیل، امارات و پاکستان خدمت میکنند، نسخه V نیز CFT یا مخزن سوخت تطبیقی دارد که F-16 را به دوربردترین جنگنده جهان تبدیل میکند.
به طوری که با 2 مخزن سوخت تطبیقی، 3 مخزن سوخت زیر بدنه و بالها، 2 بمب لیزری یا ماهواره ای بعلاوه 2 موشک راداری، 2 موشک گرمایاب و پادهای ناوبری و هدفگیری، به شعاع رزمی حیرت انگیز 1850 کیلومتر دست می یابد. با کاهش جزئی تسلیحات، این مقدار به 2 هزار 500 کیلومتر نیز قابل افزایش است.
پیشرانه هم به انتخاب مشتری، F100-PW-229 ساخت پرات اند ویتنی با حداکثر رانش 29 هزار 100 پوند یا F110-GE-129 ساخت جنرال الکتریک با رانش 29 هزار 500 پوند است که میتوانند سرعت را به 2 ماخ برسانند.
به مخازن سوخت تطبیقی، موشکهای سایدوایندر X و امرام C و پاد اسنایپر توجه کنید
