عقابان آسمان ایران(سرتیپ خلبان محمود اسکندری)

نوشته شده توسط: یزدان کبیری نژاد

مرحوم سرتیپ خلبان محمود اسکندری

بسیاری از کارشناسان و حتی خلبانان قدیمی او را بهترین خلبان فانتوم در ایران و حتی در سرتاسر جهان می دانند. اسکندری این لقب و افتخارات را آسان و رایگان به دست نیاورده بود و اینها حاصل سالها کوشش و جانثاری ایشان در جنگ تحمیلی بوده است که از روز اول تا آخرین روز جنگ، در آن حضور داشت و برای اقتدار ایران و ایرانی می جنگید. اسکندری به دلیل شجاعت و تجربه فراوان در ماموریت های خطیر و مهمی از جمله، عملیات مقدماتی آزادسازی خرمشهر، انهدام پل اروند، حمله به الولید، بازگرداندن فانتوم آسیب دیده از سوریه، حمله به بغداد و… حضور داشته است که به طرز حیرت آوری از تمام این ماموریت ها سالم و سربلند به بازگشته است و یک افتخار دیگر به افتخارات نیروی هوایی ایران افزوده است. شاید بتوان گفت شاهکار جناب محمود اسکندری، نفوذ در رینگ پدافندی بغداد که جز مستحکم ترین پدافند های هوایی جهان بوده است. در آن زمان قرار بوده اجلاس سران غیر متعهد به ریاست عراق در بغداد انجام شود. صدام هم در نطقی اعلام کرده بود بغداد امن ترین آسمان جهان را دارد و هیچ خلبان ایرانی نمی تواند به آن نفوذ کند! بنابراین بنا بر فشار مقامات سیاسی و بالطبع ارتش، ماموریتی به نهاجا محول شد تا با انجام عملیاتی بر علیه پالایشگاه بغداد قدرت دفاعی این شهر را خدشه دار بکنند و مانع انجام کنفرانس سران غیر متعهد در بغداد شوند. در این ماموریت چهار خلبان و دو جنگنده فانتوم به بغداد فرستاده شدند. جنگنده شماره یک و لیدر به خلبانی محمود اسکندری و کابین عقب ناصر باقری و جنگنده شماره دو به خلبانی عباس دوران و کابین عقب منصور کاظمیان، چهار نفر از بهترین خلبانان فانتوم به رهبری محمود اسکندری به سمت بغداد در حال حرکت بودند، آنها به سختی توانستند از رینگ اول پدافندی بغداد بگذرند و وارد رینگ دوم پدافند هوایی شدند و این همانجایی بود که جنگنده عباس دوران مورد اصابت موشک واقع شد که ادامه ماجرا را بهتر میدانید، اما محمود اسکندری و ناصر باقری با مانور های استادانه توانستند از رینگ دوم پدافندی بگذرند و پالایشگاه را مورد هجوم قرار دهند، اگر چه جنگنده آنها مورد اصابت توپ ضد هوایی قرار گرفت، اما توانستند به سلامت به پایگاه برگردند و ماموریت خود را با موفقیت به پایان برسانند. 

به گواه خلبانان ، اسکندری، صمیمی‌ترین دوست دوران بود و او با چشمانی اشکبار شهادت آن مرد شجاع را به چشم دید اما با شرایط اضطراری آن روز، همزمان از چنگ 3 میگ 23 و دو میراژ گریخت تا مأموریت آن روز تنها با یک سقوط به پایان برسد. این خلبان بی‌باک کسی بود که چند هفته قبل با نابود کردن پل لجستیک عراق بر روی اروند رود، درست در میانه عملیات آزادسازی خرمشهر، نیمی از سربازان سپاه سوم دشمن را به دام انداخت. شجاعت و مهارت او با‌وجود زندگی پرماجرا، همواره زبانزد فرماندهان و افسران عالیرتبه ارتش بود.
 

یکی دیگر از بهترین ماموریت های محمود اسکندری حمله به الولید یا حمله به پایگاه هایH-3 بود. ماموریتی که در آن محمود اسکندری با درجه سروانی به همراه خلبان کابین عقب، ستوان کاوه کوهپایه عراقی در جنگنده شماره 5 عملیات حضور داشتند، در این عملیات محمود اسکندری به عنوان لیدر دسته اول با سه فروند F-4E به پایگاه شمالی H-3 یعنی ((موراسانا)) یورش بردند که طبق اسناد و مدارک مهم ترین هدف پایگاه شمالی است و دارای بیشترین اهمیت است و طبق شواهد بیشتریت تلفات هم از این پایگاه است،پایگاهی که مورد هجوم دسته ای به لیدری محمود اسکندری قرار گرفته است.

قطعا همگان با این عملیات آشما هستند و نیاز به توضیح بیشتری نیست. پس به شرح حساس ترین و شاهد خطیر ترین ماموریت محمود اسکندری میپردازیم، ماموریتی که کمتر در مورد آن اطلاعاتی منتشر شده است.

بازگرداندن فانتوم آسیب دیده از سوریه

موضوعی که کمتر به آن پرداخته شده و آن هم فرود اضطراری یکی از فانتوم های شرکت کننده در عملیات حمله به الولید در سوریه و بازگرداندن آن. حین انجام حمله جنگنده شماره 6 دسته، به خلبانی سرگرد محمود خضرایی و کمک خلبان ستوان اصغر باقری مورد هدف ترکش بمب های خودشان قرار گرفت و متاسفانه سیستم هیدرولیک شان از کار افتاد و امکان سوختگیری نبود، به همین دلیل با وضعیتی اضطراری و بدون اجازه مجبور شدند در فرودگاهی در سوری فرود اضطراری بکنند. توضیحات این واقعه در حوصله این مقاله نمی گنجد و مقاله ای جداگانه میطلبد. در زمان جنگ هر جنگنده برای ما ارزش زیادی داشت و به هرشکلی که بود باید این فانتوم سالم به خانه بازمی گشت و چون این ماموری بسیار اهمیت بالایی داشت باید به دو خلبان کارکشته سپرده میشد، یعنی محمود اسکندری و محمد جوانمردی سپرده شد. جنگنده مورد نظر چهار ماه در سوریه دوره تعمیرات را میگذراند و نیاز به تست داشت اما به دلیل تمام محدودیت ها این کار انجام نشد و اسکندری و جوانمردی بدون اطمینان کامل از عملکرد جنگنده و هیچ سلاحی با فانتوم آسیب دیده از مسیر عراق ،جایی که رهگیر های عراقی تشنه به خونشان بودند به سلامت به وطن باز گشتند.

در مقدمات عملیات آزاد سازی خرمشهر در تاریخ 17 اردیبهشت سال 61 خلبان محمود اسکندری و کابین عقب ستوان خلبان اکبر زمانی پلی که توسط عراق بر اروند رود ساخته شده بود و برای پشتیبانی لشکر 11 ارتش عراق در خرمشهر استفاده میشد، با یک حمله ی بسیار دقیق آن را منهدم کردند و در نتیجه ی آن دهها هزار نفر از عراقی ها به اسارت رزمندگان ایرانی در آمدند. محمود اسکندری توانست دودفعه فانتوم آسیب دیده اش را به سلامت به پایگاه برگرداند . بمباران پالایشگاه کرکوک ، پترو شیمی بغداد و ایستگاه راداری تموز از دیگر افتخارات این عقاب تیز پرواز ایرانی بود ولی تمامش نبود نبود و برای توضیح تمام افتخارات ایشان نیاز به کتابی چند جلدی است. درنهایت این عقاب تیز پرواز آسمان ایران در سال 1381 بر اثر تصادف رانندگی جان خود را از دست داد. کارشناسان شرکت مارتین لاکهید ، سازنده جنگنده اف- 4 و یا همان فانتوم عملیات حمله به اچ -3 را کاملترین عملیات فانتوم در تاریخ جنگ های هوایی فانتوم معرفی کرده اند و این خلبان ایرانی را ماهر ترین خلبان فانتوم در طول تاریخ میشناسند

روحشان قرین رحمت