سیستم های کنترل آتش نصب شده بر تانک M60 در جریان به روزرسانی

سیستم های کنترل آتش نصب شده بر تانک M60 در جریان به روزرسانی

تالیف : سینا نوریخانی

• تانک صمصام جهاد خود کفایی نزاجا و سیستم کنترل آتش KAT-72 وزارت دفاع

این سیستم که با نام EFCS-3-55 شناخته میشود ساخت اسلوونی است که از دهه هفتاد (شمسی) به ایران وارد شده و در ارتقای تانک های تایپ 59 ، تی 55/54 به تایپ 72 زد و سفیر 74 و همچنین در ساخت تانک ذوالفقار 3 به کار گرفته شده و ایران این سیستم را از حدود سال 1383 با نام KAT-72 در داخل به ساخت رسانده است.

سیستم کنترل آتش KAT-72 از نوع سیستم های کنترل آتش تک کاناله (مجهز به یک سیستم نظارت و هدفگیری صرفا برای توپچی) دارای سایتی مجهز به کانال دید در روز با بزرگنمایی 10 برابر و میدان دید 6 درجه و کانال دید در شب مجهز به سیستم تشدید کننده تصویر غیر فعال نسل دوم با بزرگنمایی 7.5 برابر و میدان دید 7 درجه و مسافت یاب لیزری با برد 9999 متر و دقت 7-+ متر با قابلیت مسافت یابی دو هدف به صورت همزمان است.

سیستم کنترل آتش KAT-72 دارای سنسور های مختلفی است که هر کدام اطلاعات خاصی را برای پردازش به کامپیوتر بالستیک منتقل میکنند. این سنسور ها عبارتند از : سنسور زاویه توپ ، سنسور هواشناسی (سرعت باد ، فشار و دمای هوا)، سنسور گردش و پیمایش برجک و سنسور دمای خرج. لازم به تاکید است که این سیستم فاقد کانال تصویربردار حرارتی میباشد و صرفا از فناوری تشدید نور تصویر برای دید در شب بهره میبرد.

کاتالوگ سیستم کنترل آتش مذکور منتشر شده از سوی وزارت دفاع و پشتیبانی نیروهای مسلح

• بسته ارتقای تانک M60A3 از سوی صنایع چند ملیتی لئوناردو (Leonardo)

این بسته شامل موارد مختلفی است که البته صرفا در اینجا به سیستم کنترل آتش آن اشاره خواهیم کرد. سیستم ماژولار قابل پیکربندی مجدد عمومی تانک یا Tank Universal Reconfigurable Modular System که اختصارا TURMS نام دارد و جدیدترین نمونه این خانواده با نام TURMS-D شناخته شده و علاوه بر قابلیت نصب بر روی تانک های غربی از جمله سری M آمریکایی، امکان نصب بر روی تانک های شرقی سری T را نیز دارد. علاوه بر از امکان تطبیق با برخی خودروهای رزمی نیز برخوردار است.

سیستم مورد اشاره براساس معماری NGVA ارائه شده که در حقیقت استاندارد سازی ناتو در جهت طراحی، ساخت و تطبیق انواع سیستم ها و زیر سیستم های الکترونیکی چندگانه به خودروهای نظامی است. در این سیستم ها در حقیقت شماری اجزا یا زیر سیستم ثابت و اصلی وجود دارد اما در کنار آن امکان استفاده از انواع زیر سیستم ها مطابق با نیاز فراهم شده است.

مهمترین مزیت سیستم های کنترل آتش ساخته شده براساس این معماری، تطبیق آن ها برای نصب بر روی انواع ادوات است در حالی که در گذشته به عنوان مثال در بخش سیستم های کنترل آتش، یک محصول به صورت اختصاصی برای یک زره پوش خاص ارائه میشد و امکان تطبیق آن با انواع دیگری از زره پوش ها یا به کل وجود نداشت یا در جریان تطبیق انواع و اقسام مشکلات در کارکرد سیستم به وجود می آمد.

این سیستم دارای قابلیت های کلی به شرح ذیل میباشد :

• مدت زمان کوتاه آماده به کار
• سرعت واکنش بالا
• امکان کار در تمام شرایط آب و هوایی در روز و شب
• قابلیت اجرای آتش دقیق در سناریوهای مختلف از جمله متحرک-متحرک، ثابت-متحرک، متحرک-ثابت برای ادوات و هدف
• افزایش احتمال اصابت در شلیک نخست از طریق بهره گیری از الگوریتم های محاسباتی پیشرفته، حسگرها و کامپیوتر بالستیک مدرن و به روز
• افزایش قابل توجه برد آتش
• بهبود برد کشف و شناسایی تهدیدات و اهداف
• امکان اجرای آتش با تسلیجات چندگانه بر روی چند هدف (از طریق کنترل توپ، تیربار هم محور و با کنترل جایگاه تسلیحاتی کنترل از راه دور)
• برخورداری از سیستم های تصویربرداری پیشرفته از جمله سیستم تصویربردار حرارتی نسل سوم با قدرت تفکیک حساسیت بالا و تصویربردار تلویزیونی CCD
• امکان ارائه سیستم به صورت دو کاناله (دو سیستم نظارت و هدفگیری مستقل برای توپچی و فرمانده) و تک کاناله (صرفا یک سیستم نظارت و هدفگیری برای توپچی)
• امکان ارائه قابلیت شکارچی-قاتل یا Hunter-Killer که در طی آن نظارت، جستجو و هدفگیری مستقل برای توپچی و فرمانده فراهم بوده و افزایش نرخ درگیری با اهداف توسط تانک از نتایج مهم آن است.
• بهبود قابل ملاحظه مدت زمان واکنش از طریق تعبیه مکانیسم های کمک هدفگیر از جمله ردیابی خودکار هدف در پس زمینه محیطی با استفاده از فناوری پردازش تصویر
• امکان تامین کنترل آتش برای طیف گسترده ای از تسلیحات از توپ 20 الی 30 میلیمتری تا توپ های کالیبر بالای 105، 120 و 125 میلیمتری تانک های فعلی
• قابلیت تطبیق بالا با نیاز های عملیاتی از جمله امکان درگیری موثر با اهداف مختلف و نصب بر روی ادوات متفاوت
• برخورداری از معماری الکترونیکی تمام دیجیتال
• برخورداری از طیف کاملی از حسگرها از جمله مرجع دهانه توپ یا Muzzle Reference به منظور محاسبه میزان انحنای لوله و تصحیح آتش با توجه به آن
• امکان نصب سه نمونه مختلف از سیستم های نظارت و هدفگیری دید وسیع (پانورامیک) برای فرمانده
• امکان تعبیه نشان گذار لیزری (Designator)، نقطه گذار لیزری (Pointer) به صورت یکپارچه با سایت توپچی و فرمانده جهت هدایت آتش سایر تسلیحات به سمت اهداف

این سیستم در نصب بر روی نمونه ارتقا یافته تانک M60A3 هم به صورت تک کاناله (یک سیستم نظارتی برای توپچی) و هم از نوع دو کاناله (دو سیستم برای توپچی و فرمانده) ارائه شده است.در نهایت اما این مجموعه کنترل آتش در قالب یک سیستم کامل دارای اجزای ذیل خواهد بود :

• سیستم نظارت و هدفگیری چندکاناله توپچی موسوم به LOTHAR
• سیستم نظارت و هدفگیری دید وسیع فرمانده در دو مدل با نام های JANUS-T/ ATTILA-D
• کامپیوتر مدیریت برجک (در حقیقت نمونه پیشرفته از کامپیوتر بالستیک با ورودی های بیشتر و قابلیت پردازی بالاتر)
• نمایشگر، پنل و دسته کنترل توپچی
• نمایشگر، پنل و دسته کنترل فرمانده
• حسگر دمای خرج پرتاب مهمات
• حسگر هواشناسی (باد مخالف، دمای هوا، فشار هوا)
• حسگر موقعیت برجک
• حسگر مرجع دهانه لوله توپ
• واحد الکترونیک لیزر
• محرک گردش برجک
• محرک حرکت توپ در زوایای عمودی
• سرعت سنج های ژیروسکوپی (از اجزای سیستم تثبیت کننده توپ)
• و ……….

اجزای مختلف سیستم کنترل آتش TURMS در نمونه دو کاناله

به جز کامپیوتر بالستیک، جزء مهم این سیستم شامل سیستم نظارت و هدفگیری توپچی یا همان سایت توپچی است که با نام منبع هدفگیری حرارتی اوپترونیک زمینی اختصارا LOTHAR شناخته میشود که یک سیستم نظارت و هدفگیری سه کاناله است و اجزای مختلف آن به شرح ذیل میباشند :

1. سیستم تصویربردار حرارتی نسل سوم با قابلیت ارائه در دو باند کاری طول موج بلند فروسرخ (LWIR) یا طول موج 8 تا 12 میکرومتر و فروسرخ موج متوسط (MWIR) یا طول موج 3 الی 5 میکرومتر
2. سیستم دید در روز از نوع تصویربردار تلویزیونی با حسگر CCD با قابلیت تفکیک بالا
3. مسافت یاب لیزری از نوع ایمن برای چشم (Safe Eye)
4. سیستم تمیزکاری سایت (در قالب افزشانه آب و یک برف پاک کن کوچک)

سایت توپچی موسوم به Lothar

این سیستم البته اجزای دیگری نیز دارد که متناسب با سفارش خریدار قابل نصب هستند از جمله سایه بان برای محدود کردن سطح تابش مستقیم نور خورشید و انواع فیلترها بر روی درگاه نظارتی سیستم از جمله فیلتر محافظ تابش لیزر به منظور جلوگیری از وارد آمدن آسیب به حسگرهای سیستم و …….. . از جمله ویژگی های شاخص این سامانه، زوایای دید عمودی آن است به نحوی که امکان نظارت، کشف و شناسایی اهداف هوایی نظیر انواع هواپیما را دارد.

ریز قابلیت های سیستم مذکور به نقل از کاتالوگ سازنده

همانطور که پیشتر نیز مورد اشاره قرار گرفت، سیستم کنترل آتش TURMS امکان ارائه به صورت دوکاناله را نیز دارد که در اینصورت دو نمونه سیستم نظارت و هدفگیری دید وسیع فرمانده برای آن قابل ارائه است. سیستم نخست با نام ATTILA-D شناخته میشود و برخی ویژگی های آن عبارت است از :

• سیستم دید در شب حرارتی با حسگر نسل سوم در قالب آرایه صفحه کانونی (FPA) که در باند فروسرخ موج متوسط (MWIR) یا طول موج 3 الی 5 میکرومتر عمل میکند
• دید در روز تلویزیونی با حسگر CCD و مجهز به دو نوع بزرگنمایی اپتیکال و دیجیتال
• مسافت یاب لیزری از نوع ایمن برای چشم (Safe Eye)
• قابلیت گردش کامل (360 درجه) در جهت افقی
• قابلیت پوشش کسترده زوایای عمودی از 20- درجه الی 60+ درجه
• تثبیت دقیق در دو محور عمودی و افقی با کمترین میزان لرزش
• سیستم الکترونیکی کاملا دیجیتال با طراحی ماژولار و قابلیت نصب و جداسازی آسان به منظور تعمیر
• امکان ارائه نظارت موثر بر اهداف زمینی و هوایی (عمدتا بالگرد)
• مکانیسم ردیابی خودکار هدف با پردازش تصویر، مکانیسم بهبود تصویر خروجی و …………..
• قابلیت کالیبراسیون خودکار

نکته : این سیستم از نظر قابلیت های نظارتی نزدیک به سایت توپچی LOTHAR است و از این جهت با نصب این سیستم علاوه بر قابلیت Hunter-Killer، فرمانده از توانایی نظارت میدانی نزدیک به توپچی برخوردار خواهد شد (در برخی سیستم ها تفاوت سطح مشخصی در قابلیت نظارت برای توپچی و فرمانده وجود دارد)

ریز قابلیت های سیستم مذکور به نقل از کاتالوگ سازنده

دومین سایت یا سیستم نظارت و هدفگیری دید وسیع فرمانده JANUS-T نام دارد

این سیستم از جهت قابلیت ها با سایت ATTILA-D که پیشتر معرفی شد شباهت ها و تفاوت هایی دارد اما در نهایت تفاوت های مهمی وجود دارد که به شرح ذیل میباشد :

• افزایش زاویه دید عمودی به 70+ درجه
• امکان نصب سیستم بر روی دکل جمع شونده و تبدیل آن به سیستم نظارت و هدفگیری دید وسیع دکل سوار فرمانده یا mast-mounted panoramic commander sight
• امکان استفاده از این سیستم به عنوان سایت توپچی به این صورت که دو نمونه از یک سیستم یکسان هم به عنوان سایت توپچی هم به عنوان سایت فرمانده قابل نصب و به کارگیری است و هر دو سیستم از نوع دید وسیع خواهند بود

شباهت ها نیز شامل گزینه هایی همچون موارد ذیل است :

• ارائه به صورت سیستم نظارت و هدفگیری سه کاناله (دید در شب/روز/مسافت یاب لیزری)
• برخورداری از تصویربردار حرارتی نسل سوم از نوع آرایه صفحه کانونی و حسگر تصویربردار تلویزیونی CCD
• قابلیت بزرگنمایی به دو صورت اپتیکی (با استفاده از لنز) و دیجیتال
• قابلیت ردیابی خودکار تصویر، بهبود کیفیت تصویر، کاهش میزان لرزش در تصویر خروجی و ……..

منابع این بخش :

نکته : برای باز کردن فایل ها یا مستقیم بر روی آیکون ها کلیک کنید (فایل کلیپ) و یا در ابتدا بر روی آیکون آن ها راست کلیک کرده و سپس از بخش Object گزینه Open یا Activate contents را انتخاب کنید.

لینک

• تانک سابرا مارک 2 یا M60T ارتقای تانک M60 ترکیه توسط اسرائیل

تانک ام 60 تی از سیستم کنترل آتش موسوم به Knight lll یا نسل سوم سیستم کنترل آتش موسوم به شوالیه ساخت صنایع البیت سیستمز برخوردار است. این سیستم نمونه ای تعدیل شده از سیستم کنترل آتشی است که بر روی تانک های مرکاوای اسرائیل نصب شده و از این جهت لفظ تعدیل شده برای آن استفاده میشود که تغییراتی در سامانه نسبت به نمونه مورد استفاده ارتش اسرائیل صورت گرفته از جمله اینکه این سیستم در تانک مرکاوا مارک 3 و 4 به سامانه نظارتی فرمانده مجهز است که در مجموعه کنترل آتش تعبیه شده در تانک M60T حذف شده و یا برخورداری از قابلیت ردیابی خودکار هدف (ATT) که در تانک مرکاوا مارک 4 وجود دارد و در ام 60 تی عملا موجود نیست.

این سیستم در نمونه نصب شده بر روی تانک ام 60 تی ترکیه را میتوان یک سیستم کنترل آتش کامپیوتری نسل سوم تک کاناله در نظر گرفت که به نسبت نمونه های پیشرفته امروزی، قابلیت های سطح متوسطی دارد و نمیتوان گفت که چندان پیشرفته و به روز است به ویژه که ارتش ترکیه در بخش سیستم کنترل آتش به روزرسانی هایی برای ام 60 تی در نظر گرفته که نشان از ضعف هایی است که در سیستم فعلی وجود داشته است. قابلیت های سامانه کنترل آتش شوالیه 3 بر روی تانک ام 60 عبارت است از :

• برخورداری از سیستم نظارت و هدفگیری سه کاناله توپچی شامل دید در شب/روز/مسافت یاب لیزری
• استفاده از حسگر تصویربردار حرارتی نسل دوم در کانال دید در شب
• برخورداری از سیستم تصویربردار تلوزیونی با وضوح بالا (HDTV) برای دید در روز
• قابلیت تطبیق با سیستم مدیریت یکپارچه میدان نبرد (BMS)
• طراحی ماژولار سیستم با امکان به روزرسانی و افزودن آسان سیستم های جدید در آینده
• امکان شلیک دقیق در سناریو های مختلف از جمله شلیک در حال حرکت برای تانک و هدف
• احتمال بالای اصابت در تیر اول
• برخورداری از سیستم نمایشگر مستقل فرمانده که به سایت توپچی وصل میشود و امکان نظارت بر هدفگیری توسط فرمانده را فراهم میکند.

همانگونه که پیشتر عنوان شد این سیستم، نمونه جدید و چندان توانمندی نیست و در نهایت میتوان بر روی قابلیت نظارت و هدفگیری شبانه کمتر از 2 کیلومتر و روزانه کمتر از 4 کیلومتر آن حساب کرد که در حد یک سیستم کنترل آتش کامپیوتری نسل سوم سطح متوسط است.

در به روزرسانی صورت گرفته بر روی تانک ام 60 تی به استاندارد تی ام، سیستم کنترل آتش تانک از تک کاناله به دو کاناله ارتقا یافته و یک مجموعه نظارت و هدفگیری دید وسیع دکل سوار برای فرمانده تعبیه شده که امکان نظارت و هدفگیری موثر برای فرمانده و ایجاد قابلیت Hunter-Killer را فراهم میکند تا از این طریق فرمانده به صورت مستقل امکان نظارت، کشف و ارائه اهداف به توپچی را داشته باشد و نرخ مقابله با اهداف به این صورت افزایش یابد. این سیستم در حقیقت یک سیستم نظارتی برد بلند برای فرمانده است.

سیستم دید وسیع دکل سوار فرمانده که با نام سیستم پریسکوپ تلسکوپی اختصارا TEPES نیز شناخته میشود در حقیقت یک سیستم نظارت سه کاناله نصب شده بر یک دکل جمع شونده با حداکثر ارتفاع 2.5 متر در حالت باز شده است که از قابلیت های ذیل برخوردار است :

• سیستم تصویربردار حرارتی با حسگر خنک شونده با عملکرد در باند فروسرخ موج متوسط (MWIR) یا طول موج 3 الی 5 میکرومتر
• تصویربردار تلویزیونی CCD برای دید در روز
• مسافت یاب لیزری با کمینه و بیشینه برد 100 الی 20000 متر
• مکانیسم ردیابی خودکار هدف
• پوشش 360 درجه افقی و از 10- الی 60+ در جهت عمودی
• امکان جستجو و کشف اهداف زمینی و هوایی
• قابلیت تعیین موقعیت هدف بر روی نقشه دیجیتال با تطبیق موقعیت از طریق سیستم ناوبری
• قابلیت کشف حرکت در پس زمینه محیطی
• امکان یکپارچه سازی و کنترل آتش جایگاه های تسلیحاتی کنترل از راه دور
• طراحی ماژولار و قابلیت تطبیق بالا با انواع زره پوش ها از جمله تانک های اصلی میدان نبرد

نمایشگر و پنل کنترل فرمانده سیستم نظارتی دکل سوار TEPES در تانک M60TM

منبع این بخش :

سیستم کنترل آتش ولکان ام (Volkan-M)

سیستم های کنترل آتش سری ولکان در حقیقت تلاش ترکیه به منظور دستیابی به سیستم کنترل آتش بومی برای تانک های اصلی میدان نبرد مورد استفاده در این کشور محسوب میشود. این پروژه که با هدایت صنایع آسلسان ترکیه به نتیجه رسیده در ابتدا برای ارائه یک سیستم کنترل آتش بومی و ارتقا یافته جهت به روزرسانی تانک های لئوپارد 1 به استاندارد 1 تی (1T) کلید خورد و در ادامه بستری برای توسعه سیستم کنترل آتش نسل جدید TAKS شد که در پروژه آلتای و ارتقای تانک لئوپارد 2 به استاندارد موسوم به NG مورد استفاده قرار گرفت.

در نهایت جدیدترین نمونه ارائه شده از این سیستم که ولکان ام نام دارد، در ادامه روند ارتقای تانک ام 60 تی به استاندارد تی ام ارائه شده و یکی از موارد مهم در پروژه موسوم به فُرات محسوب میشود. هدف اصلی از ارائه این سیستم در ابتدا ارتقای نمونه موجود بر روی ام 60 تی (نمونه ساخت اسرائیل) و در نهایت بومی سازی این نمونه بهبود یافته توسط صنایع آسلسان بود که امروزه به نتیجه رسیده است.

قابلیت های سیستم ولکان ام عبارتند از :

• برخورداری از سیستم نظارت و هدفگیری نسل جدید توپچی از نوع سه کاناله
• تصویربردار حرارتی سرد شونده (از سری PERI EYE) و سیستم تصویربردار تلویزیونی با حسگر CCD با قدرت تفکیک بالا
• قابلیت ردیابی خودکار در هر دو کانال حرارتی و تلویزیونی
• قابلیت انجام محاسبات برای شلیک منحنی زن در برد بالا
• امکان کنترل کامل سامانه توسط توپچی و فرمانده
• سیستم های محرک الکتریکی برجک
• حسگرها و کنترل کننده های دقیق در سیستم تثبیت توپ با کاهش میزان خطا در تثبیت لوله
• امکان هدفگیری با استفاده از مختصات ارائه شده از سوی سیستم ناوبری
• افزایش احتمال اصابت در تیر اول
• امکان نظارت موثر و هدفگیری دقیق در طول شب و روز، تمام شرایط آب و هوایی و در حال حرکت
• کاهش وابستگی به تولید کنندگان خارجی با بومی سازی حداکثر اجزا
• امکان تطبیق با سیستم نظارتی دکل سوار فرمانده موسوم به TEPES و ارائه یک سیستم کنترل آتش دوکاناله با قابلیت Hunter-Killer
• امکان اتصال و کنترل آتش جایگاه تسلیحاتی کنترل از راه دور SARP ساخت صنایع آسلسان
• امکان تطبیق با سیستم هشدار دهنده قفل لیزری موسوم به TLUS با تعیین موقعیت هدف یا تهدید از سوی سیستم هشدار دهنده و گردش برجک و تنظیم لوله در جهت مقابله با تهدید در جهت مشخص شده
• و …………

منابع و مطالب مرتبط با این بخش :

• ارتقای تانک M60A1/A3 به استاندارد TTS از سوی آمریکا

در اینجا منظور از TTS در حقیقت مخففی از عبارت سایت حرارتی تانک یا Tank Thermal Sight است که به سیستم نظارتی دید در شب/روز با نام AN/VSG-2 ساخت صنایع Texas Instrument اشاره دارد. این سیستم شامل یک کانال تصویربرداری حرارتی نسل دوم غیر سرد شونده با عملکرد در باند فروسرخ دور یا Far infrared و یک سیستم تصویربرداری تلویزیونی دید در روز است. این سامانه امکان تشخیص هدف خودرویی در بیشینه برد 2300 متر را دارد و البته برد کشف آن بیش از 3000 الی 3500 متر است.

از جمله ویژگی های سیستم نظارتی AN/VSG-2 وجود نمایشگر حرارتی مستقل فرمانده (CITV) است که توسط فرمانده مورد استفاده قرار میگیرد و در عکس فوق در سمت راست تصویر دیده میشود. این قطعه خروجی سیستم نظارت و هدفگیری توپچی را به صورت همزمان با توپچی برای فرمانده نمایش میدهد.

تانک T-62 از دید سامانه مذکور

بیشترین تانک های ام 60 ارتقا یافته با این سیستم به صورت عملیاتی از مدل A3 هستند و تعداد کمتری عمدتا به صورت آزمایشی از مدل A1 به این سیستم نظارت و هدفگیری مجهز شده اند. در تانک M60A3، سایت پریسکوپی دید در روز M31E1 و سایت دید در شب غیر فعال یا پسیو M32E1 (از نوع دید در شب با تشدید تصویر) با سامانه مذکور جایگزین شده اند که در زمان خود به روزرسانی قابل توجهی در حوزه نظارت و کنترل آتش ام 60 محسوب میشد و البته همچنان نیز تانک هایی از این مدل ارتقا یافته در کشورهای متعدد از جمله ترکیه عملیاتی هستند (موسوم به M60A3 TTS)

• ارتقای سیستم کنترل آتش چیفتن در صنایع زرهرن نزاجا (امکان اجرا بر روی ام 60)

متخصصین مرکز شهید زرهرن نزاجا با اشراف بر ضعف های تانک چیفتن در حوزه نظارت و هدفگیری و با همکاری نزدیک با شرکت های دانش بنیان نسبت به ارائه یک بسته به روزرسانی برای تانک چیفتن اقدام کردند که این بسته شامل مواردی همجون سیستم تصویربردار حرارتی، مسافت یاب لیزری، ژیروسکوپ دیجیتال و ………. است. به طور کلی اقدامات مرکز زرهرن در ارتقای سیستم کنترل آتش تانک چیفتن و افزایش سطح آگاهی محیطی خدمه در قالب ذیل صورت گرفته است :

در بخش ارتقای سیستم کنترل آتش (مجموعه نظارت و هدفگیری)

1. نصب سیستم تصویربردار حرارتی با نام بسامد 2200 با قابلیت بزرگنمایی اپتیکال 7 برابر و بزرگنمایی دیجیتال 4 برابر. حساسیت حسگر این سامانه 50 میلی کلوین بوده و از میدان دید 7 درجه ای برخوردار است. با نصب این سیستم تانک چیفتن امکان کشف شبانه هدف در برد بیش از 3 کیلومتر و هدفگیری در برد 3 کیلومتر با دقت 5 متر بر علیه اهدافی در ابعاد تانک فراهم میشود. با نصب این سیستم یکی از مهمترین ضعف های فعلی تانک چیفتن که مسئله رزم موثر شبانه است بر طرف خواهد شد.
2. مسافت یاب لیزری با بهره گیری از لیزرهای پیشرفته حالت جامد در دو نوع برد کوتاه و برد بلند با طول موج 905 الی 1064 نانومتر با قابلیت مسابفت یابی برد کوتاه 20 الی 2000 متری و برد بلند 100 الی 10000 متری با حداکثر خطای 2 متر
3. بهره گیری از ژیروسکوپ دیجیتال با دقت بسیار بالا به منظور تثبیت خط دید سیستم های نظارتی و افزایش دقت در شلیک
4. استفاده از سیستم نظارت و هدفگیری تلویزیونی با بزرگنمایی اپتیکال و قابلیت هدفگیری در برد 6 کیلومتر به عنوان سیستم نظارت و هدفگیری در روز

این سیستم با توجه به قابلیت و طراحی که دارد به نظر از امکان پیاده سازی بر روی تانک های ام 60 نزاجا نیز برخوردار است اما مسئله مهم در این میان توجه به این نکته است که سیستم مورد اشاره با قابلیت های ذکر شده به عنوان یک سیستم کنترل آتش امروزی کفایت نمیکند و میبایست قابلیت های بیشتری به آن افزوده شود از جمله :

• تطبیق با انواع حسگر از جمله حسگر مرجع دهانه لوله توپ
• تبدیل از یک سیستم کنترل آتش تک کاناله به سیستم دو کاناله مجهز به مجموعه نظارتی فرمانده
• تعبیه قابلیت هایی نظیر ردیابی خودکار هدف، تشخیص هدف متحرک در پس زمینه محیطی و …….. با استفاده از فناوری هایی همچون پردازش تصویر
• نصب سیستم تصویربردار حرارتی نسل جدید سرد شونده
• و ……..

منبع این بخش :

• تانک M60-2000 پروژه پیشنهادی ارتقا به مصر از سوی صنایع جنرال داینامیکس

این پروژه که با نام پروژه تانک 120 اس یا 120S نیز شناخته میشود در حقیقت گزینه ارتقایی است که آمریکایی ها برای تانک M60A1 عمدتا با هدف صادرات به مصر ارائه کردند و شامل حفظ شاسی ام 60 با نصب برجک تانک M1A1 آبرامز بود. سیستم کنترل آتش این تانک نیز مشخصا از نمونه ای بود که در تانک آبرامز در مدل مذکور به کار رفته بود.

این تانک به سیستم کنترل آتش دیجیتال کامپیوتری نسل سوم تک کاناله مجهز بود که سیستم نظارت و هدفگیری توپچی آن از حسگر تصویربردار حرارتی یا سیستم جلونگر فروسرخ نسل دوم غیر سرد شونده با نام اختصاری TIS برخوردار بود که بعد ها نمونه های پیشرفته تر و به روزرسانی شده ای از آن جهت بهبود کیفیت و برد نظارت بر روی تانک های M1A2 قرار گرفت. این ارتقا برای تانک ام 60 از دو جنبه اهمیت داشت یکی تبدیل سیستم کنترل آتش آنالوگ به نمونه تمام دیجیتال و دومین مورد بهره گیری از حسگرهای تصویربرداری پیشرفته با افزایش قابل توجه برد کشف و درگیری. مسافت یاب لیزری این سیستم قادر به تعیین دقیق فاصله از هدف در برد بیش از 8 کیلومتر بود.

تانک M1A1 از قابلیت کشف اهداف در ابعاد تانک در برد 6 الی 7 کیلومتر، شناسایی دقیق آن ها در برد حدودا 4 الی 5 کیلومتر و درگیری موثر با آن ها در برد 3000 متر برخوردار است، قابلیتی که به مراتب بالاتر از آن چیزی است که تانک M60A1 بتواند ارائه کند. طرح تانک 120 اس هیچگاه عملیاتی نشد و به نفع تولید آبرامز در مصر کنار گذاشته شد.

تانک 120 اس از ترکیب شاسی M60A1 با برجک تانک آبرامز در مدل M1A1

• برنامه افزایش عمر خدمت تانک M60A3 موسوم به SLEP از سوی صنایع ریتیون (Raytheon)

یکی از پروژه های پیشنهادی نسبتا جدید برای ارتقای تانک های ام 60 ارائه شده آن چیزی است که تحت عنوان Service Life Extension Program یا برنامه افزایش عمر خدمت تانک عنوان شده است. این برنامه بخش های مختلفی دارد که شاید مهمترین آن، ارتقای سیستم سلاح و مجموعه کنترل آتش است. بخش های مورد اشاره عبارتند از :

• نصب توپ 120 میلیمتری به همراه مجموعه تثبیت کننده آن (مشابه نمونه مورد استفاده در آبرامز)
• نصب سیستم کنترل آتش کامپیوتری تمام دیجیتال (مجهز به مواردی از جمله حسگر مرجع دهانه)
• تعویض تمام محرک های هیدرولیکی برجک با نمونه های برقی (الکترو موتور + جعبه دنده)

بخشی از کار به روزرسانی در این پروژه را شرکت ریتیون بر عهده گرفته و قسمت دیگری را به صنایع و شرکت های دیگری واگذار کرده است. به عنوان مثال در بخش سیستم کنترل آتش و مجموعه نظارت و هدفگیری توپچی از همکاری شرکتی با نام L3Harris Technologies استفاده شده است.

سیستم نظارت و هدفگیری توپچی در این پروژه به یک کانال تصویربردار حرارتی مجهز شده که با نام سایت اکتساب هدف حرارتی اختصارا IRTAS شناخته میشود و در دو نمونه در باند فروسرخ میانی و فروسرخ بلند ارائه شده که هر کدام قابلیت های خاص خود را دارند. این سیستم را هم میتوان در قالب یک سایت مستقل برای فرمانده و هم در ترکیب با سیستم نظارت و هدفگیری توپچی مورد استفاده قرار داد.

مدل اول IRTAS 640 MWIR نام دارد و در ساخت آن از ایندیوم آنتیمونید مشبک شده (InSb reticulated) استفاده شده و مدل دوم با نام IRTAS 640 LWIR شناخته میشود که در تولید آن از تلورید کادمیوم جیوه (MCT) بهره برده اند. به جزو تفاوت در باند کاری، مهم ترین تفاوت این دو سیستم در قدرت تفکیک/وضوح یا رزولوشن آن ها است ضمن اینکه هر دو نمونه در دسته سیستم های تصویربردار حرارتی سرد شونده نسل سوم قرار میگیرند.

ریز مشخصات دو سیستم مورد اشاره

سیستم دید در روز در ارتقای مورد اشاره نیز از نوع تلویزیونی با حسگر CCD و کیفیت خروجی بالا است.

تانک M60A3 ارتقا یافته در جریان پروژه SLEP

منابع این بخش :

• ارتقای تی 72 سری ام از صنایع شهید زین الدین (در بخش به کنترل آتش)

یک بخش مهم از ارتقای سطح کشندگی تانک در بهبود سطح نظارت و هدفگیری آن نهفته است که از طریق ارتقای سیستم کنترل آتش صورت میگیرد. در تانک تی 72 در سری ام همچون بسیاری دیگر از مدل های تی 72، سامانه های نظارت و هدفگیری توپچی به دو بخش تقسیم شده است.

بخش نخست آن سیستم نظارت و هدفگیری در روز یا سایت اصلی توپچی است و بخش دوم آن، سایت ثانویه یا سیستم نظارت و هدفگیری در شب توپچی است که تحت مدل TPN-1-49-23 شناخته میشود. این سایت قابلیت هدایت موشک های توپ پرتاب را ندارد یا به تعریف دیگر فاقد کانال لیزری هدایت موشک توپ پرتاب است و نتیجتا تانک های تی 72 سری ام قابلیت استفاده از موشک های هدایت لیزری توپ پرتاب را ندارند.

کاری که در ارتقای جدید صورت گرفته آن است که سایت دید در شب TPN-1-49-23 از روی تانک حذف شده، یک سیستم نظارتی جدید با حسگر تصویربرداری حرارتی سرد شونده با یک قاب محافظ جدید با ابعادی نزدیک به نمونه اصلی نصب شده و درب محافظ سایت حرارتی تانک تی 72 اس بر روی آن قرار داده شده است.

این سیستم نسبت به نمونه نصب شده در تانک کرار نیز برتری دارد. در نمونه آزمایشی ارائه شده از تانک کرار، سیستم نظارت و هدفگیری شبانه به حسگر تصویربردار حرارتی غیر سرد شونده مجهز است. دوربین های خنک شونده یا به عبارت دیگر سرد شونده دارای مکانیسم خنک کننده ای در درون سنسور خود هستند که با کاهش دمای این بخش به ارائه تصاویر با کیفیت بیشتر کمک میکند. در حقیقت دوربین های سرد شونده برای کاربردهایی است که شما به جزییات بیشتر و کیفیت تصویر بالاتری نیازی دارید

نمای فوقانی از دو سیستم نظارت و هدفگیری به روزرسانی شده تانک. مشخصا هر دو سیستم تغییر کرده اند اما این تغییرات به نحوی نیست که نیازی به جراحی برجک یا اعمال تغییرات بر روی برجک در سطوح خاص باشد (برخلاف ارتقای کرار)