چه کسی قراردادهای تسلیحاتی ایران و آمریکا را لغو کرد؟

چه کسی قراردادهای تسلیحاتی ایران و آمریکا را لغو کرد؟

رضا پاشاپور

مقدمه

مدتی پیش از آغاز جنگ محموله ای بزرگ از سلاح های پیشرفته  و توانمند به ارزش 10 میلیارد دلار که از شاهکار های جنگافزاری قرن بیستم بودند پس فرستاده شده و یا قرارداد انها بصورت یک جانبه از سوی دولت ایران لغو شد.لیست این سلاح ها را اینجا بخوانید اما در میان این سلاح ها به نام  های درخشانی مانند 160 فروند اف 16  چند اواکس موشک ضد رادار و  سه ناوشکن کلاس کوروش بر میخوریم که هریک  گنجی ارزنده و سلاحی توانمند بوده اند و در هرجنگی که شرکت کرده اند در سرنوشت نهایی جنگ اثر گذار بوده اند .و در نبود انها ما متحمل دردهای بسیاری شده ایم اما سوال این است که چه کسی این سلاح ها را بازگرداند؟با توجه به خساراتی که این تصمیم بر کشور وارد کرد امروز بانیان ان دیگران را مقصر قلمداد کرده و به گونه های مختلف سعی در تحریف تاریخ اما  پیش از اینکه بانیان این خیانت(میتوان گفت جنایت) چه کسانی هستند برای روشن شده  ماجرا و درک بهتر  مقدمه ای کوتاه را میاورم .

در نبود اواکسها جنگنده های تهاجمی عراقی در ارتفاع کم به نیروهای ما نزدیک میشدند و به نا گاه سربازان مارا بمباران میکردند که اگر ما اوکسهایمان را داشتیم پیش از نزدیک شدن دشمن چاره ای می اندیشیدیم یا اگر موشکهای ضد رادارمان را برنگردانده بودند بسیاری از سامانه های سام شکار خلبانان ما میشدند نه انکه بسیاری از خلبانان ما در جنگنده های خود ذغال شوند اما تلخ ترین و جالب ترین محموله ما لغو 160 فروند اف16 چندمنظوره که بعدها توانایی های ان بر همگان اشکار شد است . در اوایل دهه 80 میلادی هشت فروند اف16 اسرائیلی که  دقیقا همان اف 16 های مورد بحث است و با لغو قرار داد از سوی دولت ایران در اختیار اسرائیل قرار گرفت با پشتیبانی  اف15 ها از لایه های فشرده پدافند عراق گذشتند و نیروگاه  اتمی اوسیرک را بمباران کردند و خاورمیانه را از وحشتی بزرگ نجات دادند اف 16 های اسرائیلی در نبرد لبنان با شکار 44 فروند جنگنده سوری اسمان را امن کردند  مشخص است اگر ما اف16 هایمان را داشتیم جنگنده های اف16 ما لشگر های زرهی عراق که کابوس نیروهای مابودند را تبدیل به اهن پاره میکردند. اما مقصر کیست؟

داستان

متهم اصلی لغو قراردادها حزب نهضت آزادی  است و بنا بر خاطرات تیمسار آذربرزین دکتر ابراهیم یزدی از رهبران و اعضای مهم حزب نهضت ازادی و وزیر امور خارجه دولت موقت در لغو قراردادها نقش بسیار مهم داشته است به توری که  تیمسار اذر برزین میگوید که دکتر ابراهیم یزدی پای قرارداد را امضا کرد  تیمسار آذربرزین اینچنین میگوید:

تلفن را برداشتم و به بازرگان گفتم که شما خبر را شنیدی؟ گفت چه خبر؟ گفتم الان یزدی اعلام کرد که دولت ایران یک طرفه قراردادهایش را با آمریکا فسخ کرد. گفتم این مسئله فقط در مورد نیروی هوایی نزدیک به ده میلیارد دلار خسارت می‌شود. حالا من در مورد نیروی زمینی و بقیه نمی‌دانم. گفت: بیا اینجا.

رفتم سراغش ، نشستم و کاغذ گذاشتم و قرارداد رو توضیح دادم که اگر یک طرفه فسخ شود ، کل پولی که داده ایم بدون بازگشت به آمریکایی ها می رسد. تلفن کرد به یزدی گفت: آقا این چی بوده؟ من ناسلامتی نخست وزیرم ، من باید این اعلامیه رو بدانم یا نه؟ خلاصه نمی دانم بین اینها چه گذشت ، که گوشی را گذاشت زمین.

بازرگان رفت پیش (امام)خمینی ، به من هم گفت اینجا باش تا من برگردم. رفت و ماجرا را به خمینی گفت. (امام) خمینی هم گفت بگو حرفش را پس بگیرید. او هم نمی‌دانست که چه شده. آمد در دفتر من را صدا کرد و گفت آذربرزین یک افسر که در مورد این قرارداد مطلع باشد را بفرست برود پیش یزدی.

صفیری که الان در واشنگتن است یکی از افسرهای عالی فنی‌مان بود که رئیس بسیاری از پروژه‌ها نظیر بود. به او گفتم که شما با دکتر یزدی برو آنجا. او مذاکراتی می کند ،‌ شما هم شرکت کنید. مسئله را به او گفتم. رفت آنجا و به فاصله ۲۴ ساعت به من تلفن کرد. گفت : این یزدی می‌رود درون اتاق ، من را بیرون می‌نشاند ، من با داخل اتاق نمی‌روم ، بنابراین کاری از دست من برنمی‌آید!

به بازرگان گفتم و او را برگرداندم. یزدی رفت آنجا ، حرفش را هم نتوانست پس بگیرد و با کمال رشادت پول‌ها را به باد داد.

گذشته از شاهدانی مانند تیمسار اذربرزین در تاریخ  13مرداد ماه سال 58 دکتر ابراهیم یزدی در روزنامه کیهان خبر از لغو قراردادهای نظامی را داد و هفت روز بعد در 20 مرداد سخنگوی دولت موقت خبر لغو قراردادها را اعلام کرد بنظر می اید متهم (نهضت ازادی/مهندس بازرگان/ ابراهیم یزدی) محکوم شده است شاهدان عینی ,اعتراف متهم و دیگر کار تمام است از آن گذشته مگر در ان دوران چه کسی جز مسئولان وزارت خارجه(یزدی) و دولت موقت(بازرگان) اجازه و توان لغو قرارداد دولتی را داشته باشند؟ پس بنابر این دولت موقت در دوره کوتاه خود مرتکب خیانت و جنایتی بزرگ بر علیه مردم ایران شد اما جالب است بدانید دکتر ابراهیم یزدی به محض انتشار کتاب تیمسار اذربرزین به با قاطعیت از خود و حزبش دفاع کرد و هرگونه دخالت خود و هزبش را در این مورد رد کرد!! اما پس گفته های دکتر یزدی و سخنگوی حزب در روزنامه کیهان چه میشود؟ !

پاسخ دکتر ابراهیم یزدی:

دکتر ابراهیم یزدی بارها و بارها تا روزی که زنده بود پاسخ این اتهام را داد مانند اینجا و تا به امروز دیگر اعضای حزب بنا بر همان اسنادی که دکتر ابراهیم یزدی به ان ها اشاره میکرد پاسخ  کسانی را که نهضت ازادی را بانی لغو قراردادها میدانند را میدهند . دکتر ابراهیم یزدی  با صراحت اعلام کرد قراردادها در دوره دولت دکتر بختیار و به دست دکتر بختیار در 14 هم بهمن ماه سال 57 انهم چند روز پیش از تشکیل دولت موقت لغو شده و اساسا در ان تاریخ اصلا دولت موقت وجود خارجی نداشته که قراردادی را لغو کند , دولت موقت در تاریخ 17 بهمن ماه  تاسیس شد و تا 22 بهمن ماه که ارتش بیانیه بی طرفی را امضائ کرد و دولت امریکا دولت موقت را به رسمیت شناخت اساسا مرجع قانونی و طرف دولت خارجی برای امضاء یا لغو هرگونه قراردادی نبوده است . بنابر این در زمان دولت موقت اصلا قرارداد و سلاحی در کارنبوده زیرا به صورت

دکتر ابراهیم یزدی این چنین بیان میدارند:

ادعاهای آقای آذر برزین  بکلی و از بیخ و بن نادرست است.

1-    آقای مهندس بازرگان در 15 بهمن 1357 حکم نخست وزیری خود را دریافت کرد. در آن تاریخ اگرچه من عضو شورای انقلاب بودم ولی هنوزدولت موقت شکل نگرفته بود تا من سمتی یا مسئولیتی درآن داشته باشم. در آن تاریخ، دولت بختیاردر نزد دولت های خارجی، از جمله آمریکا، دولت قانونی رسمی ایران بود. دولت موقت پس ازپیروزی انقلاب در 22 بهمن از طرف دولت های خارجی به رسمیت شناخته شد.

2- در یک روزقبل از معرفی اقای مهندس بازرگان به عنوان نخست وزیر، دولت بختیار طی تفاهم نامه ای نه تنها قرارداد خرید هواپیماهای اف 16 بلکه  اقلام دیگری را هم لغو کرد، که اخبار آن در روزنامه های یومیه ایران منتشر شد و در منابع متعددهم در باره آن نوشته شده است. انتظار این بود که راویان سخنان آقای آذر برزین این خبر ها را می خواندند:

تعدادی از روزنامه های غربی لغو قراردادهارا در روز3 فوریه برابر با 14 بهمن سال 57 را گزارش داده اند  که در اینجا سند روزنامه تایمز در گزارشی لغو قرارداد نظامی ایران و آمریکارا به رقم 10 میلیارد دلار را می اوریم که اشاره دارد مقامات ایران (تیمسار توکلی ) و مقامات آمریکا(اریک فون باربد ) یاداشت تفاهم را امضاء کرده اند. . با این سند معلوم میشود که پیش از تشکیل و مسئولیت دولت موقت سلاح ها برگردانده شده بودند و اصلا در زمان دولت موقت سلاحی در کارنبوده است زیرا پیش از ان با توافق دو طرف قرارداد لغو شده است انهم پیش از دولت موقت و در دوره دولت بختیار.

انچه درباره لغو قرارداد توسط بختیار گفته میشود و ما هم به ان اشاره کردیم از نمونه های ماست مالی و فریب کودکانه مردم است . بختیار هرگز قراردادها را لغو نکرد او میخواست این کارا بکند تلاش هم کرد اما دولت او هرگز فرصت انرا پیدا نکرد .. زیرا طبق قوانین مشروطه امضای هرگونه قرارداد دولت ایران با دولتهای خارجی و نهاد های بین المللی تنها با تائید مجلس شورای ملی ممکن است ,مهم نیست مسله موضوع نفت شمال باشد یا خرید تسلیحاتی و یا لغو قرارداد خرید تسلیحاتی یا مسائل گمرک باشد هرگونه تصمیم دولت از این گونه مسال باید مورد تاید مجلس باشدو دولتها اختیاراتی در این مورد ندارند .قرارداد رامعاون وزیر دفاع در 14 بهمن امضا کرد و اولین جلسه مجلس بعد از ان در تاریخ 17 بهمن شکل گرفت که هیچ اشاره ای به برنامه تسلیحاتی نشد و هیچ رای گیری به عمل نیامد ,بدیهی است که سه روز برای بررسی این موضوع کم بوده است و حتی درخواست دولت برای برسی ان  در صفبرنامه مجلس   میمانده است و ماه های بعد نوبت ان میرسیده است به هر حال پس از ان جلسه هرگز مجلس شورای ملی تشکیل جلسه نداد و ان اخرین روز تشکیل جلسه بود چند روز بعد در 22 بهمن ارتش بیانیه بی طرفی را صادر کرد و کار حکومت پهلوی تمام شد اما کماکان در 22 بهمن و تا ماه های بعد قرارداد تسلیحاتی دارای اعتبار کامل بود زیرا مراجع قانونی که مجلس و تائید شاه باشد تائید نکردند و نه اصلا فرصت برسی پیدا کردند

و میتوانید اینجا ببینید

تنها در صورتی دولت میتوانست بدون رای مجلس قرارداد را امضاء کند(کلا امضا< یا لغو هر قرارداد دولتی) که پیشتر مجلس این اختیار را به دولت داده باشد تا بنا به تصمیم خود انرا لغو کند اما هرگز مجلس شورای ملی چنین اخیاری به دولت بختیار نداده بود.

همانگونه که دیدید  مجلس ایران بودن نظر دادن در مورد تصمیم بختیار به کار خود پایان داد پس در روز 22 بهمن و پس از ان دولت امریکا طبق شرایط قرارداد متعهد به تامین سلاح بود و باید اف16 ها و اواکس ها را به ما میداد این بود تا اینکه ابراهیم یزدی در 13 مرداد سال 58 خبر لغو قراردادها را اعلام کرد (اینجا دانلود کنید)

همچنین خبر دریافت قطعات جنگنده های اف4 و اف 5 را تائید کرد میبینید که تا مرداد  سال 58 قرارداد ایران و امریکا رسمی بوده و دولت امریکا مجبور به دادن قطعات جنگنده بوده است و قرارداد را اجرا کرده در هفت روز بعد سخنگوی دولت لغو قرارداد ها را اعلام کرد اکه در تاریخ 20 مرداد 58 روز نامه کیهان انعکاس یافت .اگر فکر میکنید در ان روز دولت موقت بخش دیگری از سلاح ها را برگردانده است لازم است نسخه روزنامه را اینجا دانلود کنید خواهید دید که سخنگوی محترم  نام سلاح های را که برگردانده شده است می اورد:اواکس اف16  سه ناوشکن .که دقیقا اشاره به تسلیحاتی دارد که ادعا میشد بختیار انها را لغوکرده است.  این برخورد نزدیک با حقیقت بود.

اما اینکه شورای انقلاب که در نبود مجلس قوانین را بررسی میکرده است ایا امضائ بختیار را تائید کرده اند و یا گفتگو گوی دیگری کرده اند مشخص نیست حتی ممکن است دولت موقت هیچ کاری نکرده است تا طبق مفاد قرارداد با پرداخت نکردن پول از سوی ایران مابقی سلاح ها بعنوان خسارت توقیف شود. اما مسلم است قرارداد قطعات جنگنده های تایگر و فانتوم مورد تایید دولت موقت بوده است تا اینکه اشغال سفارت امریکا ان را هم به باد داد.

اما اینکه حزب نهضت ازادی ایراد را تقصیر تنها بختیار بداند اخلاقی نیست زیرا این ایده که اف16 ها اهن پاره هستند و حیله امپریالیست برای بردن پول ما است از مهمترین دلیل انها برای مخالفت با حکومت پیشین بوده است و بختیار هم مجبور بوده تا از فشار دوستان پیشین خود بیرون بیاید و ادایی ضد امپریالیست بودن دربیاورد اما امروز که ثابت شده است اف16 ها اهن پاره نیستند کسانی که خود را عقل کامل میدانند و به واسطه چند ترم پزشکی یا مهندسی خواندن در هر زمینه ای صاحب نظر میدانند از فیزیک و هوانوردی گرفته تا فضا و قوانین بین اللمللی گردن نمیگیرند که در هر موردی نظر داده اند منجر به فاجه شده است .

جالب است که ابراهیم یزدی بعد ها گفت از اسفند سال 57 میدانسته عراق به ایران حمله خواهد کرد.و از ان جالب تر که او هرگز محاکمه نشد اما وقتی کسی سنگ قبر اورا شکست یکی از اعضای شورای شهر تهران خبر از تحت پیگرد قانونی قرار گرفتن شکننده سنگ قبر ابراهیم یزدی داد و اینچنین 300 هزار کشته کم ارزش تر از یک سنگ قبر پنداشته شد.

جاوید باد ایران شهر شکوهمند .

مقاله مشابه

لیست سفارشات لغو شده تسلیحاتی ایران در پی انقلاب اسلامی