جستجوگر اخبار مطالب و تسلیحات نظامی جمع آوری مطالب نظامی و تسلیحات
سامانه پدافندی ADATS یک سامانه ارتفاع پایین میدانی توسعه یافته برای کانادا است که هدف از طراحی ان جایگزینی سامانه پدافندی اسکای گارد که ترکیبی از رادار و توپ اورلیکن 35 م م بود . اسکای گارد در دهه 1970 وارد خدمت کانادا شد
سامانه ارتفاع پاینی یک جز لاینفک از پدافند هوایی ، نیروی زمینی است. در واقع هدف از این سامانها پوشش ارتفاع پایین برای پوشش نیروی زمینی در خط مقدم است تا از حملات هوایی دشمن در امان بماند. این سامانه ها باید سریع و دارای تحرک بالای باشند تا بتوان ان را با سرعت پیشروی واحدهای نظامی جابجا کرد. همچنین چنین سامانه های باید کاملا مستقل باشند و تا جای که بشود تمام سیستمها روی یک شاسی نصب باشد.
سامانه ADATS که در اواخر دهه 1980 عملیات شد و در اوائل هه 1990 به شکل گسترده ای عملیات شد یک سامانه دفاع هوای کوتاه برد با توان ضد زره است .
این سامانه شامل یک شاسی نفربر ام113 با تجهیزات موشکی دفاع هوایی است. نفربر ام113 پر تعداد ترین نفربر ساخت شده در جهان غرب و احتمالا تمام دنیا است که بیش از هشتاد هزار عراده از ان ساخته شد و یکی از شاسی ای محبوب ترین برای نصب تجهیزات پدافندی بوده و چندین سامانه پدافندی روی ان تا کنون نصب شده است.
ام113 های که در سیستم ADATS به کار رفته نفربر های موجود در خدمت ارتش کانادا است که دارای موتور شش سیلندر دیزل دو زمانه با 212 اسب بخار قدرت است . نفربر دارای سه خدمه است. راننده در جلو قرار میگرد و در کنار ان نیز موتور قرار دارد و جایگاه راننده مثل نفربر ام113 است. دو خدمه دیگر شامل فرمانده و کاربر سیستم است که هر دو درون بدنه قرار می گیرند . خودرو تغیراتی کرده است از جمله یک واحد کمکی برق در جلو خودرو است که به موتور نفربر متصل است و برق سامانه را تامین میکند
نفربر دارای بدنه الومنیومی است که عملا حتی دربرابرگلوله سلاح های تهاجمی نیز از دو طرف بدنه اسیب پذیر است اگرچه از جلو حتی گلوله های 12.7 م م را دفع میکند که البته این مسئله در مورد خود ام113 نیز صدق یکند. همچنین خودرو دارای فیلترهای مخصوص برای مقابله با حملات شیمیایی و اتمی و الودگی های ناشی از اینگونه حملات است
بر روی خودرو یک برجک ریموت کنترل قرار دارد. این برجک حاوی موشک، اپتیک و رادار است. یک رادار باند ایکس جستجو هوایی در بالای سر برجک وجود دارد 360 درجه را پوشش میدهد و میتواند یک هدف در ابعاد یک جنگنده را از 25 کیلومتری کشف و ارتفاع درگیری ان 8600 متر است. این رادار توان تشخیص 20 هدف را دارد و یک دور کامل رادار 6 ثانیه زمان میبرد
در میانه موشکها یک سامانه اپتیکی قرار دارد که شامل یک دوربین دید حرارتی و یک دوربین مدار بسته و مسافت یاب لیزری است .
موشک دارای بدنه کشیده و با چهار بالچه در انتهای بدنه است که بخش هدایت موشک است. موشک دارای سوخت جامد بود و دارای برد 10 کیلومتر و ارتفاع درگیر 7000 متر است و میتواند به سرعت 3 ماخ برسد و تا 60 جی مانور بدهد و از یک کلاهک نفوذ کنند 12 کیلوگرمی استفاده میکند. این کلاهک را میتوان به شکلی تنظیم کرد که بر ضد اهداف هوایی به شکل مجاورتی با جاشنی لیزری عمل کند یعنی حتی با رد شدن از کنار هدف نیز منفجر شود و یا بر ضد اهداف زمینی با برخورد مستقیم عمل کرده و نفوذ کندد. کلاهک دارای سر تنگستنی بوده و بعد از نفوذ تا 900 م م در زره تانک نفوذ میکند از این رو این موشک را در خط مقدم میتوان بر ضد اهداف زرهی نیز استفاده کرد از این رو این سامانه کاملا دو منظوره است. موشک دارای وزن 51 کیلوگرم و سیستم هدایت لیزری است . این سیستم هشت موشک شامل دو لانچر چهارتایی هر یک با چهار موشک را حمل میکند و بارگذاری دوباره موشکهای برای هر هشت موشک یک ساعت زمان میبرد.سازنده مدعی است این سامانه توان درگیر با موشک های کروز را نیز به خوبی دارد
روش کار اینچنین است(بر ضد اهداف هوایی). رادار جتسجو هدف را کسب کرده و اطلاعات ان را به سامانه اپتیکی میدهد. وقتی هدف در برد سامانه اپتیکی قرار گرفت، هدف توسط دوربین دید حرارتی در اسمان مشخص شده و به شکل خودکار تعقیب می شود . یک پرتاب لیزر به روی هدف تابلنده شده و موشک بعد از شلیک سوار بر موج لیزری به طرف هدف هدایت می شود تا به ان برخورد کند . گفته شده شانس انهدام هدف با شلیک یک موشک 80 % است . از جمله ویژگی های این موشک این است که به دلیل داشتن سامانه نشان گذار لیزری هدف را هشیار نمیکند زیرا معمولا غیر بالگردها جنگندها فاقد سامانه هشدار دهنده لیزری هستند(البته نسخه های جدید اکثرا دارند)
برای درگیر با اهداف زمینی دیگر نیازی به رادار نیست و هدف توسط اپتیک کشف شده و روش هدایت نیز یکی است.
این سیستم در اواخر جنگ سرد توسعه یافت ولی با مشکلات زیادی وارد خدمت شد. در اواخر دهه 1980 طرحی وجود داشت که کانادا دست به خرید اخرین نسخه سامانه کورتال بزند از این رو این سامانه دچار مشکل ورود به خدمت شد ، فروپاشی شوروی نیاز به این سامانه را مدتی بعد زیر سئوال برد ولی در نهایت 36 سیستم تحویل کانادا شد
تایلند تنها مشتری خارجی این سیستم بود که این سیستم را ان نیز روی ام113 خریداری کرد
همان طور که گفته شد این سیستم روی نفربر ام113 سوار شد ولی میتوان ان را روی هر شاسی حتی پست کامیون و یا روی یک کانکس به شکل ثابت به کار برد و سازنده سوئیس ان تلاش بسیار در فروش این سامانه به شکل های مختلف کرد(سازنده سوئیسی است ولی برای کانادا این سامانه را ساخت). کانادا در سال 2007 دست به ارتقا سامانه های خود زد و ان را از روی ام113 برداشت و روی خودرو چرخدار لاو3 نصب کرد. در حالی که ام113 دارای بیشترین برد 400 کیلومتر و سرعت 50 کیلومتر بر ساعت بود ولی لاو 3 با این سیستم پدافندی دارای بر 450 کیلومتر و سرعت 100 کیلومتر بر ساعت بود . این سیستم همچنین در هر سمت به جای یکی از موشک ها یک راکت انداز 7 لول 70 م م هایدرا برای درگیر با نیروی زمینی دشمن حمل میکرد که می شد حتی انها را به راکت هدایت لیزری تجهیز کرد ولی در نهایت این طرح که با نام MMEV شناخته می شود به جای نرسید
ارتش کاناد مدتی در قلب ناتو این سیستم را در المان مستقر کرد ولی بعدها در بسنی و افغانستان نیز مستقر شد
امریکا مدتی در اواخر دهه 1980 به دنبال این سیستم بود ولی این سیستم در ان زمان مشکلات زیادی داشت . کنگره خواهان سیستمی بود که دست کم 60 ساعت بتواند اماده نبرد باشد ولی این میزان در ان زمان برای این سیستم 9 ساعت بود…همچنین در تست های انجام شده خرابی ها زیادی وجود داشت که معمولا به سامانه اپتیکی و رادار بر میگشت. سازنده این مشکلات را بر طرف کرد ولی زمانی که این محصول با استاندارد ارتش امریکا جور شد، با فروپاشی شوروی ارتش امریکا دیگر نیازی به این سیستم نداشت.سیستمی که به ارتش امریکا پیشنهاد شد MIM-146A نامیده شد
عبدالحمید تارخ
http://www.military-today.com/missiles/adats.htm
ADATS Short Range Air Defence System
