جنگنده اف107

F-107A

امیر بهروزیان

در اوایل دهه 1950، شرکت نورث آمریکن، دو پروژه جت جنگنده بسیار موفق داشت: پروژه F-86 Sabre در کره با نسبت پیروزی 14 به 1 در برابر MiG-15 و دیگری F-100 Super Saber (اولين جنگنده مافوق صوت ) نیروی هوایی ایالات متحده. گام بعدی ساخت جنگنده ای بود که بتواند به سرعت 2 ماخ برسد ، تقریباً در همان زمان، به نظر می‌رسید که همه بخش های ارتش ایالات متحده ظرفیت حمله هسته‌ای دارند و در خود نیروی هوایی ، هر دو فرماندهی استراتژیک و تاکتیکال هوایی هم درخواست طراحی هواپیماهایی با قابلیت پرتاب سلاح‌های هسته‌ای را میکنند. بنابراین جای تعجب نبود که نورث آمریکن در ژوئن 1953 مطالعاتی را برای بررسی نسخه‌های F-100 Super Saber با توانایی سرعت 2 ماخ آغاز کرد. تیم طراحی در کلمبوس، اوهایو در حال توسعه دو نسخه رهگیر F-100 و بمب افکن Type 212(F-100B) بود اما جنگنده رهگیر به سرعت به نفع بمب افکن F-100B که ظرفیت حمل یک سلاح هسته‌ای کوچک را داشت، کنار گذاشته شد. طرح جدید از نظر بال-دم و قسمت انتهایی بدنه مشابه SUPER SABERبود اما هواپیمای جدید نیز یک سکان عمودی کاملا متحرک و یک سیستم کنترل پرواز خودکار داشت که باعث میشد در سرعت مافوق صوت بتواند گردشهای تندی انجام دهد،همچنین قابلیت سوخت‌گیری هوایی هم اضافه شد.

کانال هوای ورودی متغیر(VAID)^[1]

طرح اولیه دارای ورودی هوا در موقعیت زیر بدنه بود.(مانند F-8 کروسیدر) اما الزام به حمل سلاح نیمه متعارف که در زیر بدنه سوار میشد، این امر را غیرقابل اجرا می‎کرد. بنابراین، طراحان، ورودی هوا را به موقعیت غیر‌متعارف در بالای بدنه، درست در بالا و درست در پشت کابین خلبان منتقل کردند. این تیم همچنین از فرصت استفاده كرد و مجرای ورودی متغیر(VAID) را در ورودی اصلی هوا قرار داد .این فرم اولیه ورودی با هندسه متغیر بود كه به طور خودكار مقدار هوای وارده به توربوجت P&W YJ75-P-9را كنترل می‌كرد. اگرچه محل ورودی باعث می‌شد سلاح جدید به راحتی حمل شود، اما در مورد زنده ماندن خلبان با توجه به نزدیکی به موتور در صورت ایجکت نگرانی وجود داشت. ورودی با شکل فوق دید عقب را نیز به شدت محدود می کرد. بعدها شرکت نورث آمریکن از کانال‌های ورودی متغیر در A-5 Vigilante و XB-70 Valkyrie استفاده کرد.

نمونه‌های اولیه

در اواسط سال 1954، نیروی هوایی ایالات متحده سرانجام بطور رسمی نیاز خود را برای یک بمب افکن تاکتیکی هسته‌ای اعلام کرد و شرکت نورث آمریکن بلافاصله وارد طرح نوع Type212 خود شد. در همین حال، شرکت ریپابلیک AP-63FBX ، را برای همان رقابت شروع کرد.

هواپیمای ریپابلیک AP-63FBX

نیروی هوایی ایالات متحده سرانجام به اندازه کافی تحت تاثیر طرح شرکت نورث آمریکن قرار گرفت تا سه نمونه اولیه را سفارش دهد، قراردادی که در آگوست 1954 منعقد شد. با این وجود، نیروی هوایی ایالات متحده نمونه‌های اولیه ریپابلیک را نیز سفارش داد. توسعه این مدل با سرعت در نورث آمریکن ادامه یافت و در اواسط تابستان 1956 اولین نمونه اولیه با شماره سریال 5118-55 برای آزمایش آماده شد.

اولین پیش نمونه F-107A(55-5118) در کلمبوس اوهایو 1956

F-100B دوباره به عنوان F-107A طراحی شد و اگرچه هرگز به طور رسمی نامگذاری نشده بود اما برخی از متخصصان صنعت آن را “Super Super Sabre” یا “Ultra Sabre” نامیدند. در 10 سپتامبر 1956، خلبان ارشد آزمایشگر نورث آمریکن ، باب بیکر^[2]، در پرواز اصلی خود 5118-55 را به هوا برد و هواپیما به 1.3 ماخ رساند. برنامه پرواز عمدتاً طبق نقشه پیش می‌رفت اما هنگام فرود، نتوانست فرود مناسبی انجام دهد و در اثر هارد لندینگ(فرود سخت)، چرخ دماغه شکست. با این وجود، هواپیما سریعاً تعمیر شد و در 3 نوامبر 1956 سرعت 2 ماخ را شکست. در اواخر ماه، در 28 نوامبر، هواپیمای دوم F-107A (55-5119) اولین پرواز خود را انجام داد و در 10 دسامبر سومین هواپیما (55-5120) به برنامه تست پرواز پیوست.

دومین پیش نمونه 55119 در حال فرود در پایگاه هوایی ادواردز

از هواپیمای سوم بیشتر برای آزمایش سلاح استفاده ‌شد، هم با بمب‌های معمولی و هم با بمب اتمی. در حالی که مورد دوم هرگز به طور کامل با هواپیما سازگار نبود. به این ترتیب اولین و سومین نمونه تولیدی ، در رقابت برنامه فرماندهی تاکتیکی هوایی USAF بین F-107A و مدل شرکت ریپابلیک که به طور رسمی YF-105 نامگذاری شده بود شرکت کردند. هر دو هواپیما برای یک مأموریت هسته‌ای تاکتیکی طراحی شده بودند و از پیشرانه یکسانی استفاده می‌کردند.

پرواز

در طی رقابت، ناوگان YF-105 پرواز بسیار کمی داشت. در واقع، اولین YF-105 پس از فقط دو ماه پرواز سقوط کرده بود. اگرچه مشکلات زیادی در F-107 وجود داشت، نیروی هوایی آمریکا تصمیم گرفت این قرارداد را به YF-105 اعطا کند.با اینکه YF-105 هنوز مشکلات زیادی داشت ،با این حال این هواپیما دارای محفظه داخلی حمل بمب بود که فرماندهی تاکتیکی هوایی آنرا می‌خواست و علاوه بر این، دولت ایالات متحده ادعا می‌کرد می‌خواهد برای ریپابلیک تلاش کند، در حالی که نورث آمریکن قبلاً F-100 را برای نیروی هوایی تولید و سفارشات صادرات بی‌شماری برای F-86 داشت. بیش از 800 فروند F-105 با نام تاندرچیف وارد خدمت نیروی هوایی آمریکا شدند اگرچه تقریبا 400 فروند در طول جنگ ویتنام از دست رفتند.

وظیفه NACA

سفارش پیش تولید F-107A لغو شد اما سه نمونه اولیه در اواخر سال 1957 به پروازهای آزمایشی منصوب شدند. نمونه‌های اول و سوم برای تحقیقات پرواز مافوق صوت به کمیته مشورتی ملی هواپیمایی(NACA) اجاره داده شد و کمک بی‌نظیری به پروژه‌های X Plane دادند. اولین نمونه اولیه “NACA 207” نامیده شد و در ابتدا برای ارزیابی استفاده از کانال ورودی متغیر ورودی و باله متحرک استفاده شد.

در ژوئیه 1959، NACA 207 به پروژه پرواز مافوق صوت ناسا اهدا شد اما از نظر مکانیکال غیرقابل اعتماد بود و قبل از زمینگیر شدن توسط ناسا ، فقط چهار پرواز انجام داد. امروز می‌توان آن را در موزه هوا فضا در مجاورت دیویس مونتان در توسان آریزونا، دید. سومین نمونه اولیه F-107A با NACA / NASA تا قبل از 1 سپتامبر 1959، هنگامی که در حین پرواز در حالی که در دست خلبان آزمایشگر بود سقوط کرد و به شدت آسیب دید ادامه داشت. فقط 39 پرواز را به پایان رسانده بود. این هواپیما هرگز تعمیر نشده و گزارش شده بود که قبل از اسقاط در اوایل دهه 1960 برای تمرینات آتشنشانی استفاده می‌شد.

پرواز تحویل

دومین F-107A (55-519) به NACA منتقل نشد و پس از رقابت نیروی هوایی آمریکا، در 25 نوامبر 1957 به موزه ملی نیروی هوایی ایالات متحده در نزدیکی دیتون، اوهایو منتقل شد.

پایگاه رایت پترسون

بسته به اینکه از خودتان بپرسید F-107A نورث آمریکن بهترین جنگنده‌ای بود که نیروی هوایی تمایلی به خرید آن داشت یا از همان ابتدا یک بازنده بود،امروز این هواپیما عضو فراموش شده جنگنده‌های قرن است اما حداقل در استفاده از مجاری ورودی متغیر پیشگام بود.

1. Variable-area inlet duct(VAID) ↑
2. Bob Baker ↑